Bezapelacyjnie znacznej większości smakoszy, tak samo makarony jak i sery nieodłącznie kojarzą się w Italią. W tym rolniczym i pasterskim kraju hoduje się przecież kozy, owce i bydło, z których mleka wytwarza się pyszne twarogi i żółte sery.
We Włoszech powszechnie hoduje się kozy, owce i bydło. Przeznaczane są one przede wszystkim na mięso, jednakże z ich mleka wytwarza się charakterystyczne, niezwykle smakowite i aromatyczne sery. I tak, do najpopularniejszych odmian włoskiego sera bez wątpienia należy parmezan, dodawany do każdej niemal potrawy. Podobną popularnością cieszy się nieco kwaśny w smaku twarożek mascarpone. Jednakże wiele innych serów jest także powszechnie używanych we włoskiej i śródziemnomorskiej kuchni. Przyjrzyjmy się zatem tym najbardziej charakterystycznym serom.
PARMEZAN po włosku nazywany „parmigiano reggiano” lub „grana”, to odmiana bardzo twardego sera, typu podpuszczkowego. Ten rodzaj sera pochodzi z północnych regionów Włoch, głównie z okolic Emilia-Romania, Parmy i Reggio nell’Emilia. Wytwarzany jest wyłącznie z mleka krowiego i nadaje się nie tylko jako element zestawu serów, ale jako starty składnik tak samo smakowy jak i dekoracyjny w większości potraw, takich jak chociażby popularne pizze, oryginalne spaghetti czy aromatyczne zupy cebulowe.
MASCARPONE produkowany jest, podobnie jak parmezan, w północnych rejonach Włoch, głównie zaś w Lomabardii, w prowincjach Como, Lodi, Abbiategrasso i Lecco. Dzięki postępowi technologicznemu, możliwym stało się wytwarzanie go przez cały rok, z odpowiednio przygotowanego krowiego mleka, z którego uzyskuje się śmietankę. Mascarpone ma bardzo kremową, jednorodną i dosyć tłustą konsystencję. Występuje białym lub nieco bardziej kremowym kolorze, w smaku jest delikatny i lekko „maślany”, kwaskowato-słodkawy. Dojrzewa około doby, podczas której nabiera odpowiedniej jednorodności. Niestety, bardzo szybko kwaśnieje, dlatego tez powinien być spożywany świeży, zaraz po odcedzeniu.
GORGONZOLA to z kolei niebieskawy ser pleśniowy, produkowany również z mleka krowiego w rejonach północno-włoskiej Lombardii. Pleśń nadaje mu specyficznego wyglądu, ponieważ żyłki grzyba (o fachowej nazwie Penicillium glaucum) mają zielonkawe zabarwienie i przecinają ser w różnych kierunkach.
MOZZARELLA to ser z południa, z rejonu Kampanii. Wytwarza się go z mleka bawolego, niekiedy również krowiego. Na całym świecie znany jest ze swojej rozciągliwości i niezwykłej podatności na topienie. Z tego też względu jest cenionym składnikiem włoskiej pizzy, lasagne czy sałatek.