Gruźlica.Współistnienie zakażenia HIV i prątkiem gruźlicy może zagrażać życiu i stanowi bardzo złożony problem diagnostyczno-terapeutyczny. W roku 1994 oceniono, że 5,6 min ludzi na świecie jest jednocześnie zakażonych HIV i prąt-kiem gruźlicy, z czego 3,8 min mieszka w Afryce, a 1,1 min w Azji Południowej (26). Gruźlica jest najczęstszym zakażeniem oportunistycznym w krajach rozwi-jających się, na przykład stanowi aż 5-0 % zakażeń w Afryce i 3-0 % zakażeń w Brazylii i Meksyku. Dane epidemiologiczne wskazują, że w 2-0-0-0 roku 14 % zgo-nów z powodu gruźlicy będą stanowili chorzy zakażeni HIV (11). Według da-nych Państwowego Zakładu Higieny i Epidemiologii, w Polsce w 1996 roku na 1-0-0 osób zmarłych z powodu AIDS 12 było zakażonych prątkiem gruźlicy, a 3 – prątkami atypowymi.
W badaniach prospektywnych wykazano przydatność odczynu tuberkuli-nowego dla oceny ryzyka rozwoju gruźlicy (4). Uważa się, że ryzyko to jest naj-wyższe u osób z dodatnim odczynem tuberkulinowym i wynosi 5,4 na 1-0-0 osób w ciągu roku. Ze względu na częstotliwość kontaktów z prątkiem i obowiązkowe szczepienia BCG, przydatność odczynu tuberkulinowego w Polsce dla oceny tego zjawiska jest wątpliwa. Jest również charakterystyczne, że ryzyko zachorowania na gruźlicę wzrasta aż 17-0 razy u chorych na AIDS, 113 razy u chorych zakażo-nych HIV, a tylko 3,6-16 razy u osób znajdujących się w immunosupresji z innego powodu (18).
